9 antwoorden voor verwijzers over speltherapie
Wat is speltherapie, wat zijn contra-indicaties en andere vragen

1. Wat is speltherapie?
Speltherapie is een andere manier van behandelen van psychosociale problematiek. Voorbeelden hiervan zijn angstklachten, gedragsproblemen, trauma of verliesverwerking. De nadruk ligt meer op het doen, spelen en ervaren en minder op het praten. Dit kan kinderen die soms nog geen woorden hebben voor hun ervaringen, helpen uit te drukken wat ze dwars zit. Door de ervaringen die ze tijdens het spelen opdoen, ontstaat bewustwording en kan het kind nieuwe inzichten verwerven.
2. Wat is het doel van speltherapie?
Dit is afhankelijk van de vraag van de ouders en het kind. Het doel en het behandelplan wordt opgesteld na een intake met de ouders en een of meer spelobservaties. In sommige gevallen ligt de nadruk van de therapie op het oplossen van het probleem, in andere gevallen ligt de nadruk meer op de acceptatie ervan of op het beperken van de gevolgen van een aandoening. Het kind kan bijvoorbeeld leren om op andere manieren te reageren op situaties of gevoelens. Het kan nieuwe mogelijkheden ontdekken en vaste patronen doorbreken.
3. Voor wie is speltherapie geschikt?
Speltherapie is geschikt voor kinderen van 4 tot 10 à 12 jaar (zolang ze nog van spelen houden), voor kinderen die nog te jong zijn om goed over gevoel en/ervaringen te praten of te reflecteren, of voor kinderen waarbij gesproken communicatie niet makkelijk gaat. Maar het kan ook dat het probleem te veelomvattend of beladen is om er over te praten. Neem een loyaliteitsconflict na een scheiding. Een kind kan dit in de verhulling uitspelen. Zo hoeft het vader of moeder niet openlijk af te vallen.
4. Bij welke klachten kan speltherapie helpen?
Dingen die ouders of leerkracht zien bij een kind: prikkelbaar, snel ruzie, teruggetrokken, ineens druk, slecht slapen, onverklaarbare buikpijn, plast weer in bed, huilt snel, huilt veel, dromen angstig, kan zich moeilijk concentreren, faalangstig.
5. Wat zijn contra-indicaties van speltherapie?
- het kind zit (nog) in een onveilige situatie (denk aan misbruik, mishandeling). Eerst moet er een oplossing zijn voor de onveilige situatie, zodat het veilig is voor het kind om zich open op te stellen en om met nieuwe strategie te proberen
- er is mogelijk een lichamelijke oorzaak die eerst onderzocht worden
- het kind kan of wil niet spelen
6. Wanneer is het klaar?
De therapie wordt afgebouwd als het kind zonder therapeutische hulp verder kan of als andere hulp nodig is. In dat geval wordt terugverwezen naar de huisarts / POH-ggz, of een andere hulpverlener.
7. Wat is de relatie met vaktherapie?
Speltherapie is een vorm van vaktherapie. Andere vormen van vaktherapie zijn bijvoorbeeld beeldende therapie, danstherapie, muziektherapie. Speltherapeuten zijn net als de andere vaktherapeuten verenigd in Federatie Vaktherapeutische Beroepen (FVB).
8. Waar werken speltherapeuten?
Speltherapeuten (en andere vaktherapeuten) werken als vrijgevestigde en/of binnen instellingen. In de somatische en geestelijke gezondheidszorg, voor mensen met een verstandelijke beperking, in justitiële instellingen, in het speciaal onderwijs, in de vluchtelingenzorg en in welzijnsinstellingen.
9. Hoe vind ik een betrouwbare speltherapeut?
Via www.registervaktherapie.nl. Dit is het beroepsregister van de Federatie Vaktherapeutische Beroepen (FVB). Vaktherapeuten die hierin zijn verenigd handelen vanuit een gezamenlijke beroepscode en hebben minimaal een erkende hbo-opleiding afgerond.
Ben jij een verwijzer
en heb je nog andere vragen, stel ze hier onder. Ik beantwoord ze graag. Ook kom ik graag langs om kennis te maken en andere vragen te beantwoorden. Wil je folders om mee te geven aan ouders, stuur me dan een e-mail.

Wat een mooie reacties kreeg ik op mijn vorige post (waarom kinderen bij mij met spelen stopten. Herkenning alom. Het is iets dat blijkbaar vaker wordt gedaan. Jacqueline Schoemaker gaf me nog wat andere voorbeelden. En ik moet zeggen, ook die interventies heb ik allemaal geprobeerd als beginnend kleuterleidster. Met steeds hetzelfde onbedoelde effect: de kinderen stopten met spelen. Een kind observeren, volgen en meespelen blijkt nog niet zo eenvoudig. Daarom 5 interventies waardoor kinderen stoppen met spelen.

Ik ben daar Ik ben daar als je pas 4 jaar bent Ik ben daar als je al 12 bent Ik ben daar als je t even niet meer weet Ik ben daar als je geen woorden hebt voor wat je dwars zit Ik ben daar als je niet wilt praten Ik ben daar om zonder woorden contact met je te maken Ik ben daar zodat je je verhaal spelend kan vertellen Ik ben daar zodat je kunt doen, beleven en ervaren Ik ben daar zodat je je gezien en gehoord weet Ik ben daar zodat je je begrepen en erkend voelt Ik ben daar zodat je nieuwe dingen kan proberen Ik ben daar zodat je een positieve manier hebt om met je heftige gevoelens om te gaan Ik ben daar om voor jou te benoemen Ik ben daar zodat je (weer) durft te vertrouwen Ik ben daar als vaktherapie je kan helpen Ik ben daar als het nodig is en niet pas maanden later Ik ben daar als je ouders het ook even niet meer weten Ik ben daar in jouw stad Ik ben daar om je zorg op maat te geven Ik ben daar zolang het nodig is Ik ben daar #ikbendaar #vaktherapievaltookonderjeugdwet #jeugdhulp #speltherapie #geenwachtlijst #groenepolsbandjes #jeugdprofessional #steunjeugdzorg